De donkere kant van licht: hoe lichtvervuiling mens en natuur beïnvloedt

In onze moderne samenleving is verlichting overal aanwezig. Verlichting zorgt ervoor dat we in de avond nog van onze omgeving kunnen genieten en dat we ons veiliger voelen op straat. Maar wist je dat al dat kunstmatige licht ook een keerzijde heeft? Lichtvervuiling, zoals dit verschijnsel wordt genoemd, is een toenemend probleem dat zowel de mens als de natuur schade toebrengt. In dit blog leer je wat lichtvervuiling precies is en welke nadelige gevolgen het heeft voor ons en onze omgeving. Daarnaast geven we praktische tips om lichtvervuiling tegen te gaan en bij te dragen aan een duurzamere wereld. Lees snel verder!

Lichtvervuiling aarde

Wat is lichtvervuiling?

Lichtvervuiling is een vorm van milieuvervuiling die wordt veroorzaakt door onnodig of overmatig gebruik van kunstmatige verlichting in de nacht. Dit kan variëren van fel verlichte straten en snelwegen tot schijnwerpers die gebouwen of voetbalvelden verlichten en reclameborden die opvallen in het donker.

Wist je dat Nederland samen met België en Puerto Rico één van de meest verlichte landen ter wereld is? Hierdoor is de Melkweg in Nederland bijna nooit te zien. Dit is jammer, maar het is niet het enige effect verbonden aan overmatig lichtgebruik.

De nadelige gevolgen van lichtvervuiling

Lichtvervuiling heeft negatieve effecten op onze gezondheid en welzijn. Eén van de grootste consequenties is de verstoring van ons slaappatroon. Onderzoek heeft aangetoond dat overmatige blootstelling aan kunstmatig licht in de nacht de aanmaak van het hormoon melatonine kan verminderen. Dit kan leiden tot slapeloosheid, verminderde slaapkwaliteit en verstoring van het natuurlijke dag-nachtritme. De aanmaak van melatonine wordt namelijk gestimuleerd door duisternis en wordt geremd door licht. 

Daarnaast kan lichtvervuiling ook leiden tot stress en vermoeidheid bij omwonenden, vooral wanneer de verlichting onnodig lang aan blijft staan of te fel is. Dit kan weer leiden tot een verhoogd risico op andere gezondheidsproblemen zoals hoofdpijn en concentratieproblemen.

Lichtvervuiling door straatverlichting

Hoe draagt lichtvervuiling bij aan de CO2-uitstoot?

Lichtvervuiling is niet alleen een hinderlijk verschijnsel voor onze gezondheid en het waarnemen van de sterrenhemel, maar het heeft ook nadelige gevolgen voor het milieu. Eén van die gevolgen is de hogere CO2-uitstoot die ermee gepaard gaat. Lichtvervuiling draagt indirect bij aan de CO2-uitstoot, hoewel het effect niet direct gerelateerd is aan de verbranding van fossiele brandstoffen zoals bij andere bronnen van uitstoot het geval is.

Het onnodig laten branden van verlichting zorgt allereerst voor energieverspilling. Dit kunnen we voorkomen door alleen verlichting te gebruiken waar en wanneer het echt nodig is. Bijvoorbeeld door het gebruik van bewegingssensoren of tijdschakelaars.

Daarnaast heeft de keuze voor de verlichting zelf ook impact op het milieu. Traditionele straatverlichting maakt vaak gebruik van energieverslindende lampen. Tegenwoordig zijn er steeds meer energiezuinige alternatieven beschikbaar, zoals LED-lampen. Door te kiezen voor deze duurzame oplossingen, kan de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen worden verminderd.

Lichtvervuiling heeft ook indirecte effecten op de natuur en het klimaat. Zo kan het invloed hebben op de migratie van dieren, de groei van planten en zelfs de levenscyclus van insecten.

Wil je zelf bijdragen aan het verminderen van lichtvervuiling en het verkleinen van je ecologische voetafdruk? Bezoek dan onze website voor handige tips en duurzame(re) oplossingen voor disposables!